อาการหลังหลวม กระดูกสันหลังเลื่อน เป็นไง ?
อาการหลังหลวม คือความไม่มั่นคงของเอว ( Lumbar Instability ) ทำให้เกิด กระดูกสันหลังเลื่อน เกิดจากกระดูกเอวมีการเลื่อนไปด้านหน้ามากกว่าคนปกติ ทำให้เมื่อคลำจากด้านหลัง จึงพบว่า “เอว บุ๋ม” สาเหตุจาก การทำกิจวัตรประจำวัน ในท่าทางที่ไม่ถูกต้อง ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน หรือเกิดจากอุบัติเหตุ
วันนี้หมอจะมาพูดคุยเกี่ยวกับเคส หลังหลวม กระดูกสันหลังเลื่อน พร้อมนำข้อมูล ความรู้ เกี่ยวกับโรคนี้ และการรักษามาฝากครับ
อาการหลังหลวม กระดูกสันหลังเลื่อน โดยส่วนใหญ่จะพบในผู้ป่วยที่มีประวัติ อาการปวดหลังเรื้อรัง โดยเกิดจากการประกอบอาชีพที่จำเป็นต้อง ก้มๆ เงยๆ บ่อยๆ ครับ และมีหลายรายที่มี อาการปวดหลัง จนร้าวลงขาร่วม ด้วย
และ เมื่อตรวจร่างกายในเคส ปวดหลังเรื้อรัง กลุ่มนี้ เมื่อคลำตรงบริเวณกระดูกสันหลังส่วนเอว มักจะเจอปัญหา คือ เอวบุ๋ม ลงไปค่อนข้างเยอะครับ จริงๆ แล้ว สาเหตุนั้น เกิดมาจาก กระดูกเอวมีการเลื่อนไปด้านหน้ามากกว่าคนปกติ ทำให้เมื่อคลำจากด้านหลัง จึงพบว่า “เอวบุ๋ม” ลงไปครับ ( อันนี้ไม่ใช่ เอวของคุณบุ๋ม ปนัดดา ดาราคนสวยนะครับ )
ซึ่งหมอขออธิบายว่า กรณีการเลื่อนของกระดูกเอว มีได้หลายสาเหตุครับ อาทิ เช่น
1. เกิดขึ้นเองตั้งแต่กำเนิด
กรณีนี้มักเจอในกลุ่มที่มีความไม่สมบูรณ์ของกระดูกสันหลัง ข้อต่อบางส่วนที่ไม่เชื่อมกันตามปกติ ทางการแพทย์ เรียกว่า Pars Defect
2. เกิดจากอุบัติเหตุ
กรณีนี้มักจะเกิดจากอุบัติเหตุที่รุนแรง มา และมักจะมีการบาดเจ็บของไขสันหลังร่วมด้วยครับ
3. เกิดจากความเสื่อสภาพ
กรณีนี้ หมอเจอบ่อยที่สุดครับ นอกเหนือจากความเสื่อมตามอายุที่เพิ่มขึ้นแล้ว ยังพบว่า ความเสื่อมเกิดจากการใช้งานในกิจวัตรประจำวัน ที่ไม่ถูกต้อง เช่น ก้มๆ เงยๆ ซ้ำๆ เป็นเวลานาน พฤติกรรมเช่นนี้ ก็เป็นสาเหตุหนึ่งเช่นกันครับ และในบางราย อาจมี “ทุนเดิม” คือ เป็นแค่กำเนิดอยู่แล้ว ในระดับความเสื่อมเล็กๆ น้อยๆ ตั้งแต่เกิด (ข้อ1 ) ประกอบกับการ ทำงานหนักเป็นเวลานานๆ จึงทำให้กระดูกค่อยๆ เลื่อนครับ
ตรวจอะไรต่อดี ?
แน่นอนครับว่า ภาวะนี้จำเป็นต้อง ตรวจ X-ray กระดูกเอว เพิ่มเติมครับ โดยทั่วไป หมอจะส่งตรวจ Xray LS Spine 4 ท่า ได้แก่ ท่าด้านหน้า ด้านข้าง AP – Lateral ท่าด้านข้าง ขณะก้มและเงย ( Lateral Flexion – Lateral Extension)
การตรวจ X-RAY
การตรวจ Xray หมอจะวิเคราะห์ถึงปัญหา กระดูกสันหลัง ที่อาจซ่อนอยู่ โดยเฉพาะ Pars Defect ที่กล่าวไปข้างต้น และประเมินระยะเลื่อนของกระดูกสันหลังว่ามากน้อยเพียงใด ซึ่งปกติจะแบ่งความรุนแรงของการเลื่อนของกระดูกสันหลัง เป็น 4 ระยะ ตาม รูปที่ 1
โดยปกติแล้ว กระดูกสันหลังจะวางตัวเป็นแนวเดียวกัน ตามรูปที่ 2 คิดง่ายๆ เปรียบเทียบกับปล้องต้นไผ่ที่ยาวต่อเนื่องกันครับ แต่ในเคสที่มาเสนอ ตามรูปที่ 3 นี้ จะสังเกตเห็นได้ว่ากระดูกสันหลังส่วนเอว ข้อที่ 4 และ 5 เลื่อนอยู่ประมาณ 1 cm ( ตรงระยะ R5 )
วิธีการรักษา หลังหลวม กระดูกสันหลังเลื่อน
วิธีการรักษา เริ่มต้นด้วยการรักษาตามสภาพอาการ ก่อนครับ อาการที่เกิดขึ้นมักเป็นจากกระดูกสันหลังเลื่อนไปกดทับเส้นประสาท การรักษาเบื้องต้นจึงเป็นการทานยาแก้ปวด แก้อักเสบ วิตามินบำรุงเส้นประสาท และอาจเสริมด้วยการกายภาพบำบัด ใส่ตัวรัดเอว
การทำกายภาพบำบัด ไม่ได้ทำให้กระดูกที่เลื่อนสามารถเลื่อนกลับเข้าที่นะครับ เพียงแต่แค่ช่วยบรรเทาอาการปวดเท่านั้น…
และเมื่อทานยารักษาตามสภาพอาการ พร้อมทำกายภาพบำบัดไปด้วยแล้ว หากอาการยังไม่ดีขึ้น หรือมีข้อบ่งชี้ในการผ่าตัดบางราย ก็ถึงเวลาต้องทำการผ่าตัดครับ โดยส่วนใหญ่ใน การผ่าตัด หมอจะต้องใส่เหล็กยึดกระดูก เพื่อดึงกระดูกที่เลื่อนให้กลับที่เดิม และทำการผ่าขยายโพรงกระดูก เอาสิ่งที่กดทับเส้นประสาทออกครับ
หากคนไข้สงสัยว่า จัดกระดูก ได้หรือไม่??
หมอขอตอบตรงนี้เลยว่า จัดกระดูกอย่างไร ก็ไม่เข้าที่หรอกครับ จัดไปอีก 10 ปี ก็ไม่เข้าครับ
ให้คิดแบบง่ายๆ นะครับ กระดูกเลื่อนมานานขนาดนี้ จะจัดกระดูก กดๆ นวดๆ มันจะเข้าที่ภายในครึ่งชั่วโมง หรือหนึ่งชั่วโมงได้เหรอครับ ? เป็นสามัญสำนึกง่ายๆ บนพื้นฐานของความเป็นจริง ที่ไม่ต้องทำความเข้าใจให้ยุ่งยาก หรือสลับซับซ้อนใดๆ เพราะเท่าที่หมอตรวจคนไข้ที่ไปจัดกระดูกมาหลายท่าน เมื่อทำการ Xray ดูแล้ว ผลปรากฎว่า
กระดูกที่ได้รับการจัดมา นั้น ไม่เห็นจะเข้าที่เลยแม้สักรายเดียว !!!
มีบางเพจที่เขาเชียร์ให้ จัดกระดูก หมอแนะนำว่า ให้ผู้ป่วย Xray พิสูจน์เลยครับ ว่า กระดูกเข้าที่จริงไหม ? และ อยู่ตรงนั้นไม่กลับมาเคลื่อนอีกจริงไหม ? ถ้าจริง ผลการจัดกระดูกเป็นที่น่าพอใจ หมอจะส่งผู้ป่วยไปรักษาเลยครับ
เล่าเพิ่มเติมว่า ขนาดหมอใช้อุปกรณ์ น็อตสกรูพิเศษ ทั้งผ่า ทั้งงัด ทั้งดึง หมอผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกและข้อ ผู้ชายตัวยักษ์ๆ ใหญ่ๆ 2-3 คน งัดกันเกือบตาย บางราย กระดูกยังไม่เข้าที่เลยครับ เพราะมันต้องใช้วิธีการรักษาด้วยการ “เคลียร์พื้นที่” ตัดเลาะพังผืด release นู่นนี่นั่น ….. จึงจะพอจัดเข้าที่ได้ครับ
และนี่คือเหตุผลครับ ยิ่งกรณีที่กระดูกมีการเลื่อนมานาน แน่นอนครับว่า ต้องมี พังผืด เอ็นยึด ซึ่งทำให้ยากต่อการจัดกระดูกให้เข้าที่ครับ
แถม Friendship ตอนท้ายครับ >>
เคสผ่าตัดกระดุกสันหลัง
